Ο Ρίτσος είναι ομολογουμένως ένας από τους σπουδαιότερους ποιητές της χώρας μας. Χαρακτηριστικά στοιχεία της ποίησής του είναι το γεγονός ότι αυτός φαίνεται να εμπνέεται από τα πάντα, τους κοινωνικούς αγώνες της εποχής του, τον έρωτα, το δημοτικό τραγούδι, την ομηρική ποίηση, τα φυσικά στοιχεία, τα απλά καθημερινά αντικείμενα, τον πόνο, την μοναξιά, τη φθορά, την μνήμη, την αδελφική και γονική αγάπη, την απώλεια, την επανάσταση, υμνήωντας παράλληλα το έπος της καθημερινής ζωής, των απλών ανθρώπων. Ένα ακόμα στοιχείο της ποίησης του Ρίτσου, που τον κάνει όχι μόνο αγαπητό, αλλά και διαχρονικό είναι η πρόθεσή του να αγγίξει το γυναικείο βίωμα.

Το έργο του «Περσεφόνη» είναι μαι τέτοια απόπειρα, αποτελώντας ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κείμενά του, αφού μέσα από αυτό αντιστρέφει το μύθο της αρχαίας ηρωίδας, προσεγγίζοντας την φεμινιστική οπτική του. Ειδικότερα, στην εκδοχή του Ρίτσου, η οποία βασίζεται στο ομώνυμο έργο του Andre Gide, η ηρωίδα δεν είναι θύμα αρπαγής από τον Άδη και η κάθοδος της στον Κάτω Κόσμο αποτελεί προϊόν της δικής της θέληση, με μοναδικό κίνητρο τον έρωτά της, έναν έρωτα όχι παθητικό, αλλά πέρα για πέρα ενεργητικό και σεξουαλικό. Με αυτό το τρόπο ο ποιητής όχι μόνο αναδεικνύει τον έρωτα σαν μια επαναστατική πράξη απελευθέρωσης, αλλά θίγει ένα παραγκωνισμένο ζήτημα, ήτοι αυτό του γυναικείου έρωτα, ο οποίος παραδοσιακά ταυτίζεται με την παθητικότητα. Πράγματι, δεν είναι περίεργο που η μόνη λέξη για να περιγράψει την ερωτευμένη γυναίκα είναι η παθητικη μετοχή «ερωτευμένη», ελλείψει της ύπαρξης της ενεργητικής εκδοχής της. Εκεί, λοιπόν, που ο άνδρας είναι «εραστής» και «ερωμένος», η γυναίκα περιορίζεται στην θέση της «ερωμένης» αποκλειστικά. Η γλωσσική αυτή αποτύπωση, δε, αποτελεί την αποκρυστάλλωση του συναισθηματικού ακρωτηριασμού, τον οποίο οι γυναίκες υφίστανται μέχρι σήμερα. Η Περσεφόνη του Ρίτσου, ωστόσο, εναντιώνεται στο κοινωνικό της πεπρωμένο και έτσι επαναστατεί.

Όλα τα παραπάνω και, δη, ο σύγχρονος, αντισυμβατικός και ταυτόχρονα ευαίσθητος τρόπος με τον οποίο ο Ρίτσος αγγίζει το ζήτημα του γυναικείου έρωτα και ερωτισμού, αποτυπώνονται σε μεγάλο και ικανοποιητικό βαθμό στην σκηνοθεσία και τη δραματουργική επεξεργασία της Άσπας Τομπούλη. Σε αυτό συμβάλλει και η δυναμική ερμηνεία των ηθοποιών, Άντρια Ράπτη και Μιράντα Ζησιμοπούλου, οι οποίες μετουσιώνουν την αισθητική του Ρίτσου σε βιωμένη πραγματικότητα, μια οπτική αναπαράσταση μέσα από τη γυναικεία ματιά της δημιουργού. Εκεί ακριβώς έγκειται και η επιτυχία της παράστασης, αφού με απόλυτο σεβασμό στο κείμενο του ποιητή, το αναδεικνύει μέσα από τα εκφραστικά μέσα μιας άλλης τέχνης, ήτοι της θεατρικής. Παράλληλα, οι μουσικές συνθέσεις του Διονύσιου Σιδηροκαστρίτη καθιστούν το ταξίδι της ηρωίδας στον Κάτω Κόσμο, προκειμένου να συναντήσει τον έρωτά της, ιδιαίτερα ατμοσφαιρικό, θυμίζοντας ένα ταξίδι στο ίδιο το γυναικείο συλλογικό ασυνείδητο. Έτσι, πάνω στη σκήνη πραγματοποιείται μια εξερεύνηση, μία υπαρξιακή περιπλάνηση στην «σκοτεινή ήπειρο» που ονομάζεται «Γυναίκα».

ΘΕΑΤΡΟ ΦΟΥΡΝΟΣ (Μαυρομιχάλη 168, 2106460748)
Συγγραφέας: Γιάννης Ρίτσος
Σκηνοθεσία: Άσπα Τομπούλη
Πρωταγωνιστούν: Άντρια Ράπτη (Περσεφόνη-ταξιδιώτισσα) Μιράντα Ζησιμοπούλου (νεαρή Περσεφόνη)
Άλλοι συντελεστές: Δραματουργική επεξεργασία: Άσπα Τομπούλη Σκηνικά-κοστούμια: Χαρά Κονταξάκη Μουσικές συνθέσεις, Visuals: Διονύσης Σιδηροκαστρίτης Σχεδιασμός κίνησης: Άσπα Τομπούλη Σχεδιασμός φωτισμών: Αποστόλης Τσατσάκος Φωτογραφίες Υπατία Κορνάρου